Bộ phim chiến tranh, lịch sử ra mắt đúng "điểm rơi"

Những ngày này, từ mạng xã hội đến trường học, công sở, quán cà-phê, phim "Mưa đỏ" đang trở thành đề tài được đông đảo khán giả bàn luận với những đánh giá tích cực. Người xem rồi thậm chí muốn xem lại lần 2, người chưa xem thì háo hức qua những thông tin review của bạn bè, các trang mạng xã hội. Hầu hết các rạp phim đều "cháy vé" ở những khung giờ vàng.

Theo đánh giá của các nhà làm phim, thời điểm ra mắt có thể nói là một yếu tố then chốt, góp phần quan trọng vào thành công này của "Mưa đỏ". Nối tiếp cú hích từ "Đào, phở và piano" và "Địa đạo", "Mưa đỏ" tiếp tục chứng minh đề tài nghiêm túc hoàn toàn có thể chinh phục khán giả, kể cả người xem khó tính. Đặc biệt phim công chiếu vào đúng dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2-9 - với không khí đầy tự hào, khi tinh thần yêu nước, tinh dân tộc dâng cao. Điểm rơi ngay tại dấu mốc lịch sử kết hợp dấu ấn truyền thông đã biến bộ phim thành biểu tượng gợi niềm tự hào của mỗi công dân Việt Nam.

Giới chuyên môn cho rằng, thời điểm hiện tại, khán giả đang thiếu những sản phẩm điện ảnh mang đến xúc cảm mạnh mẽ. Với bối cảnh khốc liệt, sự dàn dựng chỉn chu, kịch bản chặt chẽ, "Mưa đỏ" đã đáp ứng được nhu cầu cảm xúc của khán giả. Trong bối cảnh đất nước đang hướng đến ngày lễ trọng đại của dân tộc, đây là lúc mọi người khát khao được nhìn lại, được tri ân các thế hệ đi trước để đất nước có được hòa bình. Đó là thiên thời. Còn địa lợi nằm ở bối cảnh Thành cổ Quảng Trị - địa danh vang danh thế giới với 81 ngày đêm khốc liệt năm 1972, biểu tượng khát vọng thống nhất. Cùng với "Địa đạo" về Củ Chi, "Mưa đỏ" tạo bức tranh đầy đủ hơn về những vùng đất lịch sử, khơi dậy sự gần gũi, tự hào nơi khán giả. Còn nhân hòa chính là việc bộ phim là tác phẩm được bảo chứng bằng mô hình hợp tác giữa Điện ảnh Quân đội nhân dân và nhà phát hành, kết hợp tính xác tín, quy mô Nhà nước với điện ảnh thị trường. Chiến dịch truyền thông, quảng bá, phát hành được xử lý chuyên nghiệp, đầu tư bài bản, giúp phim nhanh chóng gây bão phòng vé.

Tại Đà Nẵng, các rạp phim như Vincom, CGV, Lotte, Galaxy, Lê Độ… ghi nhận lượng khán giả kỷ lục đối với dòng phim chiến tranh, lịch sử. Đáng chú ý phim thu hút nhiều tầng lớp khán giả, kể cả người già, trung niên, thanh niên và học sinh.

Hấp dẫn và đầy tính nhân văn

Yếu tố gây sốt của "Mưa đỏ" không chỉ là thời điểm, truyền thông mà quan trọng nhất là bộ phim đã chinh phục khán giả bằng câu chuyện mang tính lịch sử, gây xúc động, đầy tính nhân văn với cảnh quay, lời thoại, nhân vật ấn tượng. Theo chuyên gia, phê bình phim Nguyễn Phong Việt, phim "Mưa đỏ" xây dựng hình ảnh người lính rất đời thường, không thiếu lãng mạn nhưng vẫn chân thực. Nếu nhiều phim chiến tranh trước đây thiên về súng đạn và có phần khiên cưỡng lồng ghép thông điệp, khẩu hiệu thì "Mưa đỏ" chọn cách tiếp cận khác. Đó là đặt con người vào trung tâm. Các nhân vật trong tiểu đội trẻ ở Thành cổ được khắc họa rất rõ nét với xuất thân, tính cách rất riêng. Đặc biệt là những nhân vật như Cường - sinh viên Nhạc viện từ bỏ cơ hội du học để nhập ngũ, Bình - anh họa sĩ gác lại ước mơ, Tú - học sinh cấp ba viết đơn nhập ngũ bằng máu, Hải - người am tường về điện nước cùng Đội trưởng Tạ - người nông dân mộc mạc nhưng gan lì, dũng cảm. Tất cả họ đến từ nhiều vùng quê, mang theo ước mơ, nỗi sợ và cả những phút yếu lòng. Sự đa dạng ấy tạo nên bức tranh tập thể sống động, phản ánh đúng hiện thực của chiến tranh. Phim cũng không né tránh tổn thất cả thể chất lẫn tinh thần: Cái chết, sang chấn, phút hoảng loạn, cộc cằn, do dự trước hy sinh.

Chị Đinh Thị Dung - giáo viên dạy Văn tại Duy Xuyên (TP Đà Nẵng) cho biết, không riêng gì "Mưa đỏ", chỉ cần xem những thước phim, những tư liệu lịch sử về chiến tranh là chị đã không kìm được cảm xúc, nước mắt xen nỗi tự hào. Và lần này cũng thế, cảm xúc đó đã đến với chị ngay ở phân cảnh đầu tiên, và suốt cả hơn hai tiếng sau đó. "Phim không chỉ có nước mắt, mà còn cả nụ cười. Những cái cười hồn nhiên, bộc trực, tếu táo rất lính, rất đời của những chàng trai tuổi mười chín, đôi mươi "chẳng tiếc đời xanh". Cảm xúc sâu sắc nhất, giá trị nhân văn nhất mà bộ phim để lại không chỉ là cái bi tráng của một trận chiến lịch sử, sự can cường của những con người viết nên lịch sử mà còn là cái chất đời, là tinh thần nhân đạo đã trở thành gốc rễ của dân tộc"- chị Dung chia sẻ.

Trong khi đó, chị Trang Huyền Trinh (trú phường Cẩm Lệ, TP Đà Nẵng) cho biết, khi bạn bè kể với nhau về "Mưa đỏ", gia đình chị săn các rạp để mua vé nhưng khung giờ đẹp đều đã không còn. Cuối cùng phải sắp xếp mãi mới có thể tìm được khung giờ để tất cả các thế hệ trong nhà đều đi xem chung. "Phim hết nhưng cả nhà vẫn ngồi tại chỗ khi đèn rạp sáng lên. Mỗi thế hệ nán lại vì một cảm xúc khác nhau: Mẹ tôi ngổn ngang với những ký ức đói khổ một thời của vùng Bình Trị Thiên khói lửa. Vợ chồng thì tự nhắc những khó khăn của chúng ta hôm nay thật nhỏ bé. Hai đứa con thì hiểu được cái giá của hòa bình và cuộc sống ấm no hôm nay. Lâu lắm mới xem một bộ phim về đề tài chiến tranh, lịch sử hay đến vậy. Phim nói về sự khốc liệt của chiến tranh, của sự hy sinh nhưng kỳ lạ thay lại mang đến một nguồn năng lượng sống tràn trề"- chị Trinh cho biết.

Với sự "thi vị hóa" vừa đủ, không tô hồng, đạo diễn Đặng Thái Huyền khéo léo tiết chế cao trào hành động, xen kẽ những khoảng lặng để khán giả chiêm nghiệm. Chính vì vậy, nhiều khán giả nhận xét, phim vừa là "bản hùng ca bi tráng", vừa là "câu chuyện xúc động, đầy lãng mạn về tuổi trẻ và khát vọng sống bất diệt". Điều này khác với cách xây dựng nhân vật mang tính tuyên truyền trước đây, giúp phim dễ chạm đến cảm xúc thật của khán giả hơn. Không chỉ vậy, "Mưa đỏ" còn mở rộng góc nhìn nhân văn sang cả phía đối phương. Nhân vật Quang - người lính Việt Nam Cộng hòa - hiện lên với nỗi day dứt khi chứng kiến dân thường vô tội thiệt mạng, trước lúc nghẹn ngào từ biệt mẹ để trở lại chiến trường. Chính vì vậy, bộ phim tránh được sự tuyên truyền một chiều khi dám nói lên cả tổn thất tinh thần lẫn thể chất, xây dựng nhân vật với động cơ rõ ràng, khiến khán giả có thể đồng cảm, kể cả với "phe địch". Cạnh những trường đoạn ác liệt, kịch bản còn đan xen yếu tố bi - hài, từ những cuộc đối thoại dí dỏm trong hầm khiến người xem bật cười, cho tới cảnh chiến sĩ chứng kiến đồng đội ngã xuống trong bất lực đã tạo những cảm xúc nuối tiếc, xót xa cho khán giả, khiến rạp phim lặng như tờ.

Chia sẻ với báo giới, Đại tá Kiều Thanh Thúy - Giám đốc sản xuất phim, đại diện nhà sản xuất cho biết, để tái hiện chân thực sự khốc liệt của chiến trường, nhà sản xuất và ê-kíp đã phục dựng công phu nhiều bối cảnh tại Quảng Trị như: Thành cổ, chiến hào, đường hầm, trạm phẫu, sân bay dã chiến… Còn đạo diễn Bùi Thạc Chuyên thì nhận xét: "Bộ phim dựng lại những thước phim rất xúc động. So với "Địa đạo" của tôi, về quy mô và độ khó, "Mưa đỏ" khó hơn rất nhiều. Đoàn phim đã thành công trong việc tái hiện một giai đoạn lịch sử bi tráng của dân tộc".

Theo đánh giá của một số chuyên gia cũng như công chúng, dù vẫn có hạn chế, như việc ôm đồm nhiều nhân vật khiến vài tuyến thiếu chiều sâu, hay một số lời thoại còn cứng, một số cảnh diễn xuất chưa thật sự tự nhiên, nhưng nhìn tổng thể, sự thể hiện của dàn diễn viên vốn chưa phải là những cái tên phòng vé đã tạo ra trải nghiệm trọn vẹn, đúng tinh thần "thế hệ thanh xuân bước vào lửa đạn". "Mưa đỏ" đúng là bộ phim không thể không xem vào những tháng ngày lịch sử này.

Đông A

Số liệu của Box Office Vietnam cho thấy, đến 10 giờ ngày 27-8, phim "Mưa đỏ" đã đạt doanh thu 158 tỷ đồng chỉ sau 5 ngày công chiếu, trở thành hiện tượng phim về đề tài chiến tranh trong lịch sử điện ảnh Việt Nam.

(Ảnh từ phim)